Thái Văn Cơ, người mẹ bất hạnh nhất lịch sử TQ

Ngày 31/03/2014 05 : 00 AM ( GMT + 7 )

Trong kỳ 4, cũng là kỳ cuối của loạt bài này, chúng tôi xin được khép lại “ Trung Hoa Tứ đại tài nữ ” bằng việc ra mắt tới những bạn về cuộc sống và những góp phần của cho văn chương, thẩm mỹ và nghệ thuật Trung Quốc của Thái Văn Cơ .

(Trung Hoa Tứ đại tài nữ – kỳ 4)

Có một điểm chung giữa Lý Thanh Chiếu, Trác Văn Quân, Ban Chiêu – những nữ sĩ chúng tôi đã ra mắt trong 3 kỳ trước của Trung Hoa Tứ đại tài nữ : họ đều là những người phụ nữ có tài năng nhưng có đời sống hôn nhân gia đình trắc trở, xấu số. Và người sau cuối trong Tứ đại tài nữ, Thái Văn Cơ, thật trùng hợp cũng là vị nữ sĩ có chung số phận như vậy, thậm chí còn, bà còn là người mẹ quá xấu số khi phải sớm vĩnh biệt hai con của mình khi chúng còn thơ dại .
Trong kỳ thứ 4, cũng là kỳ cuối của loạt bài này, chúng tôi xin được khép lại “ Trung Hoa Tứ đại tài nữ ” bằng việc ra mắt tới những bạn về cuộc sống và những góp phần của cho văn chương, thẩm mỹ và nghệ thuật Trung Quốc của Thái Văn Cơ .

Tài nữ – người mẹ bất hạnh nhất lịch sử Trung Quốc

Thái Văn Cơ ( Thái Diễm ), sinh năm 177, chưa rõ năm mất, tự là Chiêu Cơ, là người Trần Lưu ( nay thuộc tỉnh Hà Nam, Trung Quốc ). Cha bà là Thái Ung ( 132 – 192 ), một nhà văn, nhà sử học làm quan cuối thời Đông Hán .
Tương truyền, Thái Ung, cha của bà còn là một thi nhân rất thành thạo âm luật. Truyền thuyết kể lại rằng ông thông thuộc âm luật đến mức một hôm vô tình nghe tiếng củi cháy, bèn bảo với người đốt củi : “ Tôi nghe tiếng củi nổ, biết là củi tốt, chớ nên đốt ”. Ngay sau đó, ông xin khúc củi cháy dở đem về, làm thành một cây đàn, đánh lên quả nhiên tiếng rất trong. Được thừa kế năng lực và sự dạy dỗ của cha, năm tám tuổi, Thái Văn Cơ đã nổi tiếng giỏi đàn, cũng tinh thông thơ ca, văn chương .
Cuộc sống riêng tư của bà gắn liền với những biến cố lịch sử vẻ vang của thời đại, được người đời thương cảm bởi sự éo le, phiêu bạt khắp chốn trong rất nhiều năm. Năm mười sáu tuổi, Thái Diễm lấy chồng là một danh sĩ khá nổi tiếng, thế nhưng chẳng được bao lâu thì chồng mất. Chuyện này khiến mái ấm gia đình nhà chồng cho là bà khắc mệnh, vợ chồng bà lại chưa có con, nên Văn Cơ bị nhà chồng đuổi về nhà cha mẹ đẻ .

Về sau nhờ có Tào Tháo, vốn là bạn thân của Thái Ung, vì thương xót Văn Cơ nên cho sứ giả đem vàng ngọc tới chuộc về. ( ảnh minh họa )
Sau này, nhà Đông Hán khởi đầu có tín hiệu suy tàn, thời kỳ loạn lạc. Thái Ung dâng sớ cảnh báo nhắc nhở nhà vua chuyện triều chính, thế nhưng nhà vua chấp lời cảnh báo nhắc nhở ấy về sự hưng vong của nhà Hán, đồng thời cũng lạnh nhạt dần, không trọng dụng Thái Ung nữa. Cuối cùng, cha bà đã buộc phải cáo lão để trở về quê nhà bên ngoài thành Trường An .
Sau đó không bao lâu, quả nhiên, nhà Đông Hán mở màn suy tàn, quân Đổng Trác lúc bấy giờ vào làm mưa làm gió, vượt quyền nhà vua, chèn ép quan lại và dân chúng, bắt dân nữ. Một nữ sĩ kĩ năng như Văn Cơ đáng tiếc cũng không hề tự cứu chính mình, năm 192, Thái Văn Cơ bị quân Đổng Trác bắt. Đến năm 195, Tả Hiền Vương của Nam Hung Nô vượt mặt một đạo quân của Đổng Trác, thấy Văn Cơ xinh đẹp có tài năng nên bắt lại, bà phải lưu lạc làm vợ người ở đất Hung Nô, sinh được hai người con .
Về sau nhờ có Tào Tháo, vốn là bạn thân của Thái Ung, vì thương xót Văn Cơ nên cho sứ giả đem vàng ngọc tới chuộc về. Thế nhưng, đau đớn xiết bao cho một người mẹ, hai đứa trẻ không được phép trở về quê nhà cùng bà. Đối với Văn Cơ, điều này làm bà vô cùng đau khổ, dằn vặt và thương nhớ suốt quãng đời còn lại trên cố quốc .

Xúc cảm bi thương trong những bài thơ của Thái Diễm

Cuộc sống đọa đày, khó khăn vất vả của Thái Văn Cơ đã ảnh hưởng tác động lớn tới phong thái thơ ca của bà. Với xúc cảm đau đớn, chân thực, bà đã sáng tác những tác phẩm nổi tiếng và được người đời ngợi ca như một trong những tài nữ giỏi giang nhất của Trung Quốc cổ đại .

“ Bi phẫn thi ” tuy nội dung chính là thuật lại cuộc sống cá thể Thái Văn Cơ, tuy nhiên vận mệnh của bà gắn chặt với những biến cố lớn của xã hội, nên tính nổi bật – tính lịch sử dân tộc vô cùng rõ ràng. ( ảnh minh họa )
Nói đến những tác phẩm của của Thái Diễm, có hai bài thơ được lưu truyền qua những thế hệ và còn lại đến tận ngày này. Đó là Bi phẫn thi ( Bài thơ đau thương ) – một bài thơ theo thể ngũ ngôn cổ phong, và một thiên có tên Hồ già thập bát phách ( Mười tám điệu phách của người Hồ ). Trong đó Bi phẫn thi là một trong những bài thơ tự sự nổi tiếng nhất của thơ ca cổ xưa Trung Quốc : “ Thời Kiến An, khó có tác phẩm nào mang quy mô phản ánh rộng hơn và cũng làm xúc động lòng người hơn là Bi phẫn thi ” ( GS. Nguyễn Khắc Phi )
Gắn với cuộc sống của Thái Văn Cơ, với sự tích hợp thuần thục giữa bút pháp tự sự và xúc cảm trữ tình, “ Bi phẫn thi ” như một nhật ký đầy xúc cảm và nỗi buồn nước mất, nhà tan, chất chứa tâm trạng của bà trong quy trình suốt từ khi triều đình nhà Hán rối loại, cho đến lúc buộc phải sống nơi biên thùy lạ lẫm bên đất Hung Nô, day dứt khi phải vĩnh biệt hai con và tâm trạng đơn độc, thấp thỏm khi đã sống yên nơi cố quốc. “ Bi phẫn thi ” tuy nội dung chính là thuật lại cuộc sống cá thể Thái Văn Cơ, tuy nhiên vận mệnh của bà gắn chặt với những biến cố lớn của xã hội, nên tính nổi bật – tính lịch sử vẻ vang vô cùng rõ ràng .
Cảm nhận, nhìn nhận về “ Bi phẫn thi ” có nhiều, không riêng gì là từ phía những nhà nghiên cứu Trung Quốc mà còn từ những học giả, nhà phê bình văn học trên khắp quốc tế, nhân đây, chỉ xin trích đoạn một nhìn nhận của học gỉa Nước Ta Nguyễn Hiến Lê : “ Khi về nước rồi, bà làm bài Bi phẫn thi dài 540 chữ, tả nỗi long đong của bà, lời cực thống thiết, tựa như mỗi chữ là một giọt lệ ”

… …
Hoang thảo phong tục khác
Đạo lý chẳng giống ai
Một nơi nhiều sương tuyết

Gió Hồ suốt năm dài

Phiêu phiêu phất tà áo
Lồng lộng thổi vào tai
Những khi nhớ phụ mẫu
Kêu than mãi khôn nguôi
Có khách từ ngoài tới
Được hay, xiết mừng vui
Ra đón thăm tin tức
Quê lại chẳng cùng nơi
Bỗng có người thân thích
Phái sứ giả đón về
Khi được toàn nguyện vọng
Lại khó bỏ hài nhi
Máu mủ liền khúc ruột
Tái ngộ không hẹn kỳ
Sống chết đều xa cách
Sao nỡ nói chia tay
Hài nhi ôm lấy cổ
Hỏi mẹ thực muốn đi ?
“ Người bảo là như vậy
Mai kia có trở về ?
Thường ngày mẹ yêu quý
Sao nay chẳng hiền hậu ?
Hài nhi còn nhỏ tuổi
Nỡ chẳng đoái hoài ư ! ” …

Theo Đ.A.P ( Khampha. vn )

Source: https://webcongnghe247.com
Category: Liên minh huyền thoại